استئاراتهای فلزی (Metallic Stearates) دستهای از ترکیبات فلزی اسید استئاریک (یک اسید چرب بلند زنجیر) هستند که نقش بسیار مهمی در بهبود خواص پلاستیکها و فرآیند پذیری آنها ایفا میکنند. از رایجترین استئاراتهای فلزی میتوان به استئارات کلسیم، روی، منیزیم، آلومینیوم و باریم اشاره کرد.
نقش و اثرات استئارات فلزی در بهبود خواص پلاستیکها:
1. نقش بهعنوان روانکننده (Lubricant):
- استئاراتهای فلزی با کاهش اصطکاک بین پلیمر و سطح قالب یا تجهیزات، جریانپذیری پلیمر را بهبود میدهند.
- این روانکنندگی به کاهش مصرف انرژی، جلوگیری از چسبندگی پلیمر به سطح قالب و افزایش طول عمر تجهیزات کمک میکند.
2. عامل آزادکننده (Mold Release Agent):
- در فرآیندهای قالبگیری (مانند قالبگیری تزریقی یا فشاری)، این مواد مانع از چسبیدن پلیمر به قالب میشوند و فرآیند جداسازی قطعه از قالب را آسانتر میکنند.
3. پایدارکننده حرارتی (Heat Stabilizer):
- برخی استئاراتها (مانند استئارات کلسیم و روی) بهویژه در PVC نقش پایدارکننده حرارتی دارند و مانع تخریب زنجیرههای پلیمری در دماهای بالا میشوند.
- آنها از تولید HCl (در PVC) که باعث تخریب بیشتر میشود، جلوگیری میکنند.
4. بهبود خواص سطحی پلاستیک:
- استفاده از استئاراتها باعث افزایش براقیت سطحی، کاهش چسبندگی و بهبود حس لمسی قطعات پلاستیکی میشود.
5. عامل ضد الکتریسیته ساکن (Antistatic Agent):
- بعضی از استئاراتها با کاهش تمایل سطح پلاستیک به جذب گردوغبار و ذرات معلق، به بهبود ویژگیهای الکتریکی سطح کمک میکنند.
6. عامل سازگارکننده در ترکیبات پرکننده (Filler Dispersant):
- استئاراتها بهویژه در کامپاندهای پرشده (مانند پلیمرهای پرشده با تالک، کربنات کلسیم و…) باعث بهبود توزیع ذرات پرکننده در ماتریس پلیمری میشوند.
مقایسه انواع استئاراتهای فلزی در بهبود خواص پلاستیکها
1. استئارات کلسیم (Calcium Stearate)
- عملکرد: پایدارکننده حرارتی، روانکننده داخلی
- کاربرد: فرمولاسیون PVC سخت و نرم، صنایع لاستیک و رنگ
- ویژگی خاص: غیرسمی، جایگزین مناسب برای سرب
2. استئارات روی (Zinc Stearate)
- عملکرد: روانکننده خارجی، عامل آزادکننده قالب
- کاربرد: قالبگیری تزریقی، فومها، رنگها و پودرهای قالبگیری
- ویژگی خاص: بهبود براقیت سطح، کمک به پراکندگی پرکنندهها
3. استئارات منیزیم (Magnesium Stearate)
- عملکرد: روانکننده، ضد چسبندگی
- کاربرد: پلاستیک، داروسازی، مستربچها
- ویژگی خاص: کاهش چسبندگی در طی فرآیند اکستروژن
4. استئارات آلومینیوم (Aluminum Stearate)
- عملکرد: غلظتدهنده، ضدآبکننده
- کاربرد: صنایع رنگ، پلاستیک، چسب
- ویژگی خاص: مقاوم در برابر حرارت، سازگار با سیستمهای غیرقطبی
5. استئارات باریم (Barium Stearate)
- عملکرد: پایدارکننده حرارتی قوی
- کاربرد: PVC سخت و نیمهسخت، کابل و سیم
- ویژگی خاص: پایداری طولانیمدت، مقاوم به نور و گرما
نقش و اثرات استئارات فلزی در بهبود خواص پلاستیکها بهطور گسترده در صنایع پلیمری مورد توجه قرار گرفته است، چرا که این ترکیبات با عملکرد همزمان بهعنوان پایدارکننده حرارتی و روانکننده، فرآیند تولید را تسهیل میکنند. استئاراتهایی مانند استئارات کلسیم، روی و باریم موجب کاهش اصطکاک بین پلیمر و تجهیزات شده و از تخریب حرارتی زودهنگام پلیمر جلوگیری میکنند. همچنین، نقش و اثرات استئارات فلزی در بهبود خواص پلاستیکها در بهبود براقیت، افزایش مقاومت حرارتی و یکنواختی ساختار نهایی محصول به وضوح قابل مشاهده است.

بیشتر بخوانید :